ကြ်န္ေတာ္႔မွာထူးထူးဆန္းဆန္းေရာဂါတစ္ခုရိွတယ္။ ေပ်ာ္စရာေကာင္းတာေတြကို ျပန္ေ၀ေပးခ်င္တဲ႔ေရာဂါလို႕ဆိုရမယ္။ ဒီေန႕ Nietzsche ရဲ႕Man Alone with Himself ဖတ္ရင္း သူေရးတဲ႔ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ဖတ္လုိက္ရတယ္။ အဲဒီစာအုပ္ကို ၀ယ္ထားတာ တစ္ႏွစ္ေလာက္ရိွျပီ။ ၾကိဳက္တာေလး နည္းနည္းဖတ္လိုက္၊ပစ္ထားလုိက္ပဲ။ သိပ္ၾကိဳက္တဲ႔စာအုပ္ေတြကို အကုန္ဖတ္လုိက္ရမွာႏွေျမာလို႕ နည္းနည္းခ်င္းပဲဖတ္တယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕အေၾကာင္းအရာေတြက ေလးနက္တဲ႔အခါ အခ်ိန္ေပးျပီးေတြးခ်င္တာေၾကာင္႔လည္း စာမသြားတာျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ဒီေန႕ဖတ္လိုက္တဲ႔အေၾကာင္းအရာေတြထဲမွာ သူ႕ကဗ်ာနဲ႕ bad poets ဆိုတာေလးကို သေဘာက်လို႕ ျပန္ share လုိက္ပါတယ္။
People as bad poets.
Just as bad poets, in the second half of a line, look for a thought to fit their rhyme, so people in the second half of their lives, having become more anxious, look for the actions, attitudes, relationships that suit those of their earlier life, so that everything will harmonize outwardly. But then they no longer have any powerful thought to rule their life and determine it anew; rather, in its stead, comes the intention of finding a rhyme.
(Neitzche, Man Alone with Himself, Pg 29)
အဲဒါကိုေတြးရင္း ဘာလုိ႕ အသက္ၾကီးေလ သတၱိမရိွေလျဖစ္လာတာလည္းဆိုတာကိုေလည္း ဆက္ေတြးမိပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ေတြဟာ ပထမပိုင္းကစားျပီးသား ေလာကၾကီးကိုမ်ား ေၾကာက္သြားတာလား။ ေရွ႕တစ္ပိုင္းမွာ ကန္ခဲ႔တဲ႔အကြက္ၾကီးနဲ႕အဆင္ေျပမယ္႔ ကစားသမားေတြကိုဘ၀ထဲမွာ ျဖည္႕စြက္ေနၾကတာလား။ ဘ၀ကို ဒီလိုၾကီးပဲဆက္ေနသြားမယ္လုိ႕ ကြ်န္ေတာ္တို႕တကယ္ဆံုးျဖတ္လုိက္ျပီလား.....။ ေမးခြန္းေတြက အေတာ္ေလးကို အထိအခိုက္မ်ားတဲ႔ေမးခြန္းေတြျဖစ္လာပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလလည္း အဲဒီသေဘာမ်ိဳးေမးတဲ႔ေမးခြန္းေတြဖတ္ဖူးပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ဒီေလာက္မထိေရာက္ခဲ႔ဘူးလို႕ေတြးမိတယ္။ သူေျပာတဲ႔ bad poets ဥပမာကေတာ႔ အထိေရာက္ဆံုးပဲ။ ေရွ႕ေလးရက္ေလာက္မွာ အသက္ ၂၉ ႏွစ္ျပည္႕ေတာ႔မယ္ဆုိေတာ႔ ဘ၀ကို second half စကန္ေတာ႔မယ္႔အရြယ္ျဖစ္ေနျပီ။ ဘ၀မွာ ေငြေၾကးဥစၥာေတြ သိပ္မရိွရင္လည္း သတၱိရိွတဲ႔သူေတာ႔ျဖစ္ခ်င္တယ္။ ေရွးရိုးစြဲ သူရဲေဘာနည္းတဲ႔သူမျဖစ္ခ်င္ဘူး။ ဘ၀ကို အသစ္ျပန္လုပ္ၾကည္႕ဖုိ႕ေကာင္းတယ္။ အေဟာင္းၾကီးက ပ်င္းစရာသိပ္ေကာင္းတယ္။ အတိတ္နဲ႕အဆင္ေျပေအာင္ေတာ႔ ဘာမွ အပိုေတြမလုပ္ခ်င္ဘူး။ အနာဂတ္နဲ႕အဆင္ေျပမယ္႔ မိတ္ေဆြေတြရွာမယ္။ အသိဥာဏ္ရွာမယ္။ အဲဒါကို ေတာ္ေတာ္ေလးေတြးျဖစ္သြားပါတယ္။ How about you? Are you a bad poet too.... :P?
ေနာက္ေတာ႔ နစ္ေရွးၾကီးကို သေဘာက်တာ သူ႕မွာ အႏုပညာ အျပည္႕ရိွတဲ႔အခ်က္လည္းပါတယ္။
သူက Gothe ေရးတာေလးလည္းရြတ္ျပသြားပါတယ္။ သူကိုးကားတဲ႔အပိုင္းက အေတာ္ေလးကို အရသာရိွေနတာေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီဘက္မွာ ဘာသာျပန္ဖုိ႕စိတ္မပါတဲ႔အတြက္ မူရင္းကို မူရင္းလုိဖတ္ခြင္႔ရတာ အေတာ္ေလးေပ်ာ္စရာေကာင္းမယ္ထင္ပါတယ္။
The best is the deep quiet in which I live and grow against the world, and harvest what they cannot take from me by fire or sword.
(Gothe)
ျမန္မာလိုေတာ႔ ဂိုေထး၊ဂြယ္ထည္၊ေဂြးတိုလို႕ အသံအမ်ိဳးမ်ိဳးထြက္ၾကတာသူပါပဲ။ သူေျပာတဲ႔အထဲမွာ စိတ္ခ်မ္းသာမႈကိုတန္ဖိုးထားတာ အမ်ားၾကီးပါတယ္။ လူတိုင္း စိတ္ထဲမွာ ေနစရာေနရာေလးရိွမွ အိုေကမယ္။ ဘယ္သူမွမရိွေတာ႔ရင္လည္း အဲဒီေနရာေလးကပဲစျပီး ဘ၀ကို ျပန္စလုိ႕ရရမယ္။ ဘ၀မွာ ဆံုးရံွဳးသြားတဲ႔အခါတိုင္း၊ လဲက်သြားတဲ႔အခါတိုင္း၊ကိုယ္႔ကိုယ္ကို ျပန္တည္ေဆာက္ဖို႕ ဂိုေထာင္ေလးတစ္ခုလိုေနရာေလး။ ျငိမ္းခ်မ္းမႈ၊ စိတ္ခ်မ္းသာမႈကို ဘယ္သူမွ လုယူလုိ႕မရဘူး။ ေရ၊မီး၊မင္း၊ခိုးသူ၊မခ်စ္မႏွစ္သက္သူေတြ ခိုးသြားလို႕မရဘူး။ ၾကံဳလို႕ေျပာရရင္ တစ္ခါက ရဟႏၱာမ တစ္ပါးကို မ်က္လံုးေလးသိပ္လွတယ္လို႕ ဓားျပကေျပာေတာ႔ ရဟႏၱာမက မ်က္လံုးကို ဆြဲထုတ္ျပီးေပးလုိက္တယ္။ အဲဒီဇာတ္ကြက္ကို သိပ္ၾကိဳက္တယ္။ ဗန္ဂိုး အရူးထျပီး နားရြက္ျဖတ္တာေလာက္ပဲစိတ္၀င္စားတဲ႔ စာေပေတြမွာ ရဟႏၱာမ မ်က္လံုးထုတ္ေပးတာကို ထည္႕မေရးၾကေသးဘူး။ လူေတြတန္ဖိုးထားတယ္ဆိုတဲ႔ကိစၥေတြဟာ ခိုင္ျမဲတာဘာမွမရိွပါဘူး။ ေလာကဓံတရားေတြကို အေကာင္းေလာကဓံေလာက္သာၾကံဳေနလို႕ရေတာ႔ ျပံဳးျပံဳးကေလး ခံရဲတယ္ဆိုတာမ်ိဳးျဖစ္ေနတာမ်ားပါတယ္။တကယ္ေတာ႔ အေကာင္းေလာကဓံၾကံဳတယ္ဆိုတာ အျမင္႔ကိုတက္ေနရတာပါ။ အေပၚက ျပဳတ္က်ရင္ပိုနာပါမယ္။ အထည္ေသးပ်က္ဟာ အထည္ၾကီးပ်က္ေလာက္ မခံစားရပါဘူး။ ပ်က္တတ္တာေတြကို ပ်က္တတ္တယ္လုိ႕ ႏွလံုးသြင္းမထားရင္ တကယ္ပ်က္တဲ႔အခါ ခံႏိုင္ရည္မရိွေတာ႔ပါဘူး။ အျပင္မွာေနဖုိ႕ အခ်ိန္ေပးၾကသလို၊ စိတ္ထဲမွာေနဖုိ႕လည္း အခ်ိန္ေပးရင္ ဘ၀မွာ ၾကံ႕ၾကံ႕ခိုင္ခိုင္ေနသြားတဲ႔သူေတြ၊ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ေနသြားတဲ႔သူေတြျဖစ္လာမွာပါ။
Among Friends: An Epilogue
1
Fine, with one another silent,
Finer, with one another laughing
Under heaven`s silky cloth
Leaning over books and moss
With friends lightly, loudly laughing
Each one showing white teeth shining.
If I did well, let us be silent,
If I did badly, let us laugh
And do it bad again by half,
More badly done, more badly laugh,
Until the grave, when down we climb
Friends! Well! What do you say?
Amen! Until we meet again!
2
Don`t excuse it! Don`t forgive!
You happy, heart-free people, give
This unreasonable book of mine
Ear and heart and sheltering!
Truly, friends, my own unreason
Did not grow to earn a curse!
What I find, what I am seeking
Was that ever in a book?
Honor one from the fools` legion!
Learn from out of this fool`s book
How reason can be brought -"to reason"!
So then, friends, what do you say?
Amen! Until we meet again.
ကံေကာင္းတာကေတာ႔ ဒီကဗ်ာကို လူမ်ားရိုက္ထားျပီးသားေတြ႕လုိ႕ကူးလာလုိက္ပါတယ္။ သူေရးတဲ႔ကဗ်ာကို အရသာမပ်က္ေစခ်င္ပါဘူး။ ဒီအတုိင္းေလးပဲခံစားၾကည္႕ပါ။
ဒီေန႕စာအုပ္ႏွစ္အုပ္ဖတ္ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္အုပ္ထဲက အေၾကာင္းအရာေတြကို ေရာျပီးမေရးခ်င္လုိ႕ ေနာက္ေန႕မွ ပုိ႕စ္တစ္ခုထပ္ေရးလိုက္ပါမယ္။
သိျပီးမလုပ္ေသးရင္ မသိေသးလုိ႕ပဲဆိုတဲ႔မဟာျမိဳင္ဆရာေတာ္ရဲ႕ စကားကိုပဲ ထပ္ျပီးကိုးကားျပီး၊ သိသေလာက္ အေကာင္းဆံုးေတြ လုပ္ႏိုင္ၾကဖုိ႕ တုိက္တြန္းလုိက္ပါတယ္။
